Baharat Çeşitleri - En Çok Kullanılan 21 Baharat İsimleri

Baharatlar, yemeklere kattıkları eşsiz aroma ve lezzet ile mutfakların vazgeçilmezidir. Yemeklerde en çok kullanılan baharat çeşitleri şunlardır:

Karabiber

Karabiber, dünya mutfaklarında en yaygın kullanılan ve "baharatların kralı" olarak bilinen, Piper nigrum bitkisinin meyvelerinin kurutulmasıyla elde edilen bir baharattır. Keskin, yakıcı ve hafif odunsu aromasıyla yemeklere anında derinlik katar. Hem tane hem de toz olarak kullanılabilen bu baharat, et yemeklerinden sebzelere, çorbalardan soslara kadar neredeyse her tabağın tamamlayıcısıdır. Sindirimi kolaylaştırıcı etkisi ve metabolizmayı hızlandırma özelliğiyle de bilinir.

Pul Biber

Pul Biber, kurutulmuş kırmızı biberlerin dövülerek parçalanması, ardından genellikle yağ ve tuz ile harmanlanmasıyla hazırlanan, Türk mutfağının temel acı kaynağıdır. Acı (hot) ve tatlı çeşitleri bulunan bu baharat, yemeklere sadece ısı değil, aynı zamanda iştah açıcı bir kırmızı renk ve közlenmiş bir aroma verir. Özellikle kebaplarda, sulu yemeklerde, mantı soslarında ve sabah kahvaltılarında zeytinyağı ile birlikte sıkça tüketilir.

Kekik

Kekik, kendine has keskin ve aromatik kokusuyla bilinen, özellikle etlerin terbiyesinde (marinasyon) başrol oynayan Akdeniz kökenli bir bitkidir. Etin lezzetini belirginleştirirken, antiseptik özellikleri sayesinde vücut direncini de destekler. Kurutulmuş yaprakları ızgaralarda, domates soslu yemeklerde, pizzalarda ve kahvaltılık zeytinyağı karışımlarında eşsiz bir lezzet sunar.

Kuru Nane

Kuru Nane, taze nane yapraklarının kurutulmasıyla elde edilen, yemeklere ferahlatıcı ve serinletici bir tat katan güçlü bir aromatik bitkidir. Mideyi rahatlatması ve hazmı kolaylaştırmasıyla bilinen nane, özellikle yoğurtlu çorbalar (yayla çorbası), cacık, dolma harçları ve tereyağlı sosların vazgeçilmezidir. Yağda hafifçe yakıldığında kokusu daha da keskinleşir ve baskın bir karakter kazanır.

Kimyon

Kimyon, maydanozgiller ailesinden gelen bir bitkinin tohumlarından elde edilen, oldukça baskın, sıcak ve hafif acımsı bir kokuya sahip baharattır. Gaz giderici özelliği sayesinde özellikle nohut, fasulye ve mercimek gibi baklagil yemeklerinde sindirimi rahatlatmak amacıyla kullanılır. Köfte harçlarının, sucuğun ve pastırmanın karakteristik tadını veren ana maddedir.

Sumak

Sumak, sumak ağacının meyvelerinin kurutulup öğütülmesiyle elde edilen, yemeklere limon kullanmadan ekşilik katmanın en geleneksel yoludur. Koyu bordo rengi ve mayhoş tadıyla bilinen bu baharat, özellikle soğan salatalarında soğanın acılığını kırmak için kullanılır. Mantı, dolma ve kebap yanındaki garnitürlerde lezzet dengeleyici olarak görev yapar.

Zerdeçal

Zerdeçal, "Hint safranı" olarak da adlandırılan, zencefil ailesine ait, topraksı tadı ve verdiği parlak sarı rengiyle bilinen şifalı bir köktür. İçerdiği "kurkumin" maddesi sayesinde güçlü bir antioksidan ve iltihap gidericidir. Yemeklerde, pilavlarda ve çorbalarda renk verici olarak kullanılırken, tadı çok baskın olmadığı için diğer baharatlarla kolayca uyum sağlar.

Zencefil

Zencefil, boğumlu kök yapısıyla tanınan, hem taze hem de toz (kurutulmuş) haliyle kullanılan, keskin, yakıcı ve ferahlatıcı bir tada sahip baharattır. Asya mutfağında yemeklerin temel taşıyken, Türk mutfağında daha çok kurabiyelerde, tatlılarda ve şifa niyetine içilen bitki çaylarında tercih edilir. Mide bulantısını hafifletmesi ve bağışıklığı güçlendirmesiyle ünlüdür.

Tarçın

Tarçın, tropik bir ağacın kabuklarının kurutulmasıyla elde edilen, tatlımsı, odunsu ve sıcak aromasıyla hem tatlılara hem de tuzlulara yakışan özel bir baharattır. Kan şekerini dengeleme özelliğiyle bilinen tarçın, sütlaç gibi sütlü tatlıların, salepin ve elmalı hamur işlerinin vazgeçilmezidir. Osmanlı mutfağı geleneğinde iç pilav gibi etli yemeklerde de lezzet derinliği katmak için kullanılır.

Yenibahar

Yenibahar, tek bir bitki olmasına rağmen tadının tarçın, karanfil, kakule ve karabiber karışımını andırması nedeniyle "tüm baharatlar" ismini almış çok yönlü bir meyvedir. Dolma baharatı olarak da bilinen yenibahar, özellikle zeytinyağlı dolmalarda, iç pilavlarda ve İzmir köfte gibi kıymalı yemeklerde kendine has o karmaşık aromayı sağlar.

Karanfil

Karanfil, kurutulmuş çiçek tomurcuklarından oluşan, çok baskın, yakıcı ve odunsu bir kokuya sahip, ağızda uyuşturucu etkisi olan güçlü bir baharattır. Keskin kokusu nedeniyle az miktarda kullanılması gereken karanfil; kompostolarda, şerbetlerde, bitki çaylarında ve bazı et haşlamalarında (soğana saplanarak) aroma verici olarak kullanılır.

Kakule

Kakule, zencefilgiller ailesinden gelen, yeşil kapsüllerinin içindeki siyah tohumlarıyla meşhur, limonumsu ve çiçeksi notalar taşıyan ferah bir baharattır. Dünyada kahveye aroma katmak için sıkça kullanılırken, mutfağımızda sütlü tatlılarda ve şerbetlerde tercih edilir. Sindirimi rahatlatıcı etkisi ve nefesi tazeleyen yapısıyla bilinir.

Muskat (Hint Cevizi)

Muskat, ceviz büyüklüğünde sert bir tohum olup, yemeklere eklenirken rendelenerek kullanılan, tatlı ama hafif yakıcı ve fındıksı bir aromaya sahip baharattır. Çok yoğun bir aromaya sahip olduğu için "bir çimdik" kullanılması yeterlidir. Beşamel sosun, patates püresinin, kremalı makarna soslarının ve ıspanaklı yemeklerin lezzetini bir üst seviyeye taşır.

Biberiye

Biberiye, iğne yapraklı yapısı ve çam ağacını andıran reçineli, keskin kokusuyla özellikle fırın yemeklerine çok yakışan dayanıklı bir bitkidir. Isıya karşı dirençli olduğu için uzun pişirme sürelerinde aromasını kaybetmez; bu nedenle kuzu eti, tavuk ve fırın patates gibi yemeklerin en iyi eşlikçisidir.

Fesleğen

Fesleğen, nanegiller familyasından gelen, özellikle domatesle mükemmel bir uyum yakalayan, tatlı ve keskin kokulu bir bitkidir. İtalyan mutfağının pesto sosuyla özdeşleşmiş olsa da, makarna soslarında, pizzalarda ve salatalarda tazeliğiyle yemeği canlandırır. Kurutulmuş hali daha topraksı bir tada sahiptir.

Defne Yaprağı

Defne Yaprağı, Akdeniz defne ağacından toplanan, sert yapılı, hoş kokulu ve çiçeksi aromasıyla yemeklere "arka plan" lezzeti veren bir yapraktır. Genellikle bütün olarak tencereye atılır ve pişirme işlemi bitince yenmeden çıkarılır. Balık buğulamalarda, et haşlamalarında ve domates soslarında ağır kokuları maskelemek ve aroma katmak için kullanılır.

İsot

İsot, Şanlıurfa yöresine özgü biberlerin güneşte kurutulup fermente edilmesiyle elde edilen, siyahımsı rengi ve isli tadıyla bilinen özel bir biber türüdür. Acısı diğer biberler gibi aniden yakmaz, yavaş yavaş ve derinden hissedilir. Çiğ köftenin olmazsa olmazı olan isot, lahmacun harcında ve kebaplarda da karakteristik bir lezzet sağlar.

Safran

Safran, kendi ağırlığının 100 bin katı suyu sarıya boyayabilen, dünyanın en pahalı baharatı olarak bilinen ve safran çiçeğinin tepeciklerinden elde edilen çok değerli bir üründür. Metalik, balımsı ve saman benzeri sofistike bir kokuya sahiptir. Özellikle zerde tatlısında, lüks pilavlarda ve deniz ürünlerinde hem renk hem de aroma verici olarak kullanılır.

Çörek Otu

Çörek Otu, siyah renkli, mat görünümlü, hafif acımsı ve fındıksı tadıyla bilinen, tarih boyunca şifa kaynağı olarak kabul edilmiş tohumlardır. Genellikle poğaça, börek ve ekmek gibi hamur işlerinin üzerine serpilerek hem görsel güzellik hem de lezzet katar. Peynirle ve salatalarla da uyumlu bir tadı vardır.

Köri

Köri, aslında tek bir bitki olmayıp zerdeçal, kimyon, kişniş, zencefil ve biber gibi birçok baharatın karışımıyla elde edilen, sarı rengiyle tanınan bir karışımdır. Hint mutfağı kökenli olan bu karışım, özellikle tavuk yemeklerinde, kremalı soslarda ve makarna çeşitlerinde egzotik, sıcak ve zengin bir lezzet profili oluşturmak için kullanılır.

Kişniş

Kişniş, hem maydanoza benzeyen yaprakları hem de narenciye notaları taşıyan tohumlarıyla kullanılan, kendine has aromasıyla sevenin çok sevdiği bir bitkidir. Tohum hali (tane kişniş); turşularda, likör yapımında ve et yemeklerinde kullanılırken, öğütülmüş hali baharat karışımlarında yer alır. Ferahlatıcı ve çiçeksi tadı, yağlı yemekleri dengelemekte oldukça başarılıdır.

Baharatlarınızı uzun süre güvenle saklamak için baharat takımı modellerine göz atabilirsiniz.