Elma Ne Zaman ve Nasıl Yetişir? Temel Bilgiler ve Merak Edilenler
Elmanın hangi mevsimde yetiştiğini, nerelerde daha verimli olduğunu ve bir ağacın ne zaman meyve vermeye başladığını bilmek hem merak gidermek hem de doğru bakım yapmak için önemli. Elma ağacının gelişim süreci tahmin edildiğinden daha uzun bir yolculuğa benzer. Doğru koşullar sağlandığında ise her yıl düzenli ve kaliteli meyve verir. Bu yazıda elmanın yetişme döngüsünü ele alacağız.
Elma Hangi Mevsimde Yetişir?
Elma çoğunlukla sonbahar mevsiminde yetişir. Bu dönem ağacın meyvesini tam olgunluğa ulaştırdığı ve toplama zamanının geldiği dönemdir. Sonbaharın serin geceleri ve ılıman gündüzleri elmanın aromasını belirginleştirir. Bu iklim dengesi meyvenin kabuk renginden iç dokusuna kadar pek çok detayı etkiler.
Bazı elma çeşitleri iklim koşullarına göre yaz sonunda ya da daha geç olgunlaşabilir. Yüksek rakımda yetişen çeşitlerin olgunlaşma süresi biraz daha uzun olur çünkü serin hava gelişimi yavaşlatır. Ticari üreticiler mevsim farklarını dikkate alarak çeşit seçimi yapar ve bu sayede daha dengeli bir hasat dönemi planlar.
Elma Nerede Yetişir?
Elma en çok ılıman iklim bölgelerinde yetişir. Türkiye'de İç Anadolu ve Ege'nin yüksek kesimleri elma üretiminde öne çıkar. Bu bölgelerin serin geceleri ve karasal iklim yapısı elma ağacının ihtiyaç duyduğu soğuklanma süresini doğal olarak karşılar.
Elma ağacı toprak konusunda seçici değildir ancak drenajı iyi, orta derecede kireç içeren topraklarda daha verimli sonuç verir. Dünya genelinde ise Amerika, Çin ve Avrupa ülkeleri büyük üreticidir. Bu bölgelerde yaygın yetiştirme alanları bulunduğu için farklı çeşitlerin adaptasyonu da oldukça yüksektir.
Elma Ağacı Kaç Yılda Meyve Verir?
Elma ağacı genellikle 3 ile 5 yıl arasında meyve vermeye başlar. Bu süre fidanın türüne, bakımına ve toprağın koşullarına göre değişebilir. Aşılı fidanlar daha hızlı gelişir ve kısa sürede verim aşamasına ulaşır.
Ağacın erken yıllarında düzenli budama yapmak ileride daha güçlü bir verim sağlar. İlk meyveler genelde küçük olur ve ağacın enerjisini tüketmemesi için bazı üreticiler bu meyveleri erken dönemde alır. Ağacın tam kapasite verime geçmesi ise genelde 6 ya da 7 yılı bulur.
Elma Ağacı Ne Zaman Çiçek Açar?
Elma ağacı genellikle ilkbaharın ortasında çiçek açar. Mart sonu ile Nisan ayı çoğu bölge için ideal çiçeklenme dönemidir. Bu dönem ağacın kış uykusundan kalkıp yeni sezona hazırlandığı zamandır.
Bölgenin sıcaklık değişimleri çiçeklenmenin zamanını etkileyebilir. Soğuk geçen bir kışın ardından çiçeklenme biraz gecikebilir. Çiçeklerin don riski bulunan günlere denk gelmesi meyve oluşumunu olumsuz etkileyebilir. Bu yüzden üreticiler ilkbahar sıcaklıklarını yakından takip eder.
Elma Nasıl Yetiştirilir?
Elma yetiştirmek için önce uygun bir fidan seçilir ve güneş alan bir noktaya dikilir. Ağaç düzenli sulama, doğru budama ve yeterli gübreleme ile sağlıklı bir şekilde gelişir. Sulamanın özellikle yaz aylarında dengeli yapılması ağacın meyve kalitesini belirgin biçimde etkiler.
Toprak yapısını korumak için yüzeyde malç kullanmak hem nemi tutar hem de yabani otların çoğalmasını sınırlar. Hastalık ve zararlı kontrolü de elma yetiştiriciliğinin önemli bir parçasıdır. Ağaç sağlıklı olduğunda her yıl düzenli çiçeklenir ve kaliteli meyve verir.
Elma suyu nasıl elde edilir?
Elma suyu en basit haliyle taze elmaları yıkayıp çekirdeklerini çıkararak ve doğradıktan sonra sıkma işlemiyle elde edilir. Evde yapılacaksa katı meyve sıkacağı en pratik yöntemdir. Sıkacağın yoksa elmaları az suyla yumuşayana kadar pişirip süzerek de doğal elma suyu çıkarılabilir. Kullanılan elmanın çeşidi suyun tadını belirlediği için ekşi elmalar daha ferah, tatlı elmalar daha yuvarlak bir aroma verir.
Elma sirkesi sağlıklı mı?
Elma sirkesi doğru miktarda tüketildiğinde sağlıklı kabul edilir. Sindirime destek olması ve kan şekeri dengesine katkı sağlaması en bilinen etkilerinden biridir. Ancak bu faydaların ortaya çıkması için pastörize edilmemiş doğal sirke tercih edilmesi önemlidir. Fazla tüketildiğinde mide hassasiyeti veya diş minesinde zayıflama gibi sorunlar yaratabileceği için ölçülü kullanmak gerekir.
Elmayı soyarak mı yemek lazım yoksa kabuğu ile mi?
Elma genelde kabuğu ile yenir çünkü lif ve antioksidanların büyük bölümü kabukta bulunur. Kabuğu yemek sindirim açısından da avantaj sağlar. Ancak bazı kişiler tarım ilacı kalıntısından çekindiği için bıçak ile soymayı tercih eder. Bu durumda elmayı iyice yıkamak ya da sirke ile kısa süre bekletmek kalıntı riskini azaltır. Kabuğun yenip yenmemesi tamamen tercihe bağlı olsa da besin değerinin çoğu kabukta yer aldığı için ideal olan kabuğu ile tüketmektir.
