Ortanca Çiçeği Bakımı, Renk Değişimi ve Çoğaltımı
Balkonların ve gölgeli bahçelerin en gösterişli süsü olan ortanca çiçeği kocaman top şeklindeki çiçekleriyle girdiği her ortamın havasını değiştirir. Yaz aylarının habercisi olan bu bitki nostaljik havasıyla bizi çocukluğumuzun bahçelerine götürür. Görkemiyle büyülese de aslında naif bir yapısı vardır ve dilinden anladığınızda size cömertçe karşılık verir.
Sadece görsel bir şölen sunmakla kalmaz aynı zamanda bulunduğu toprağın yapısına göre renk değiştirerek doğanın en ilginç sürprizlerinden birini sergiler. Bu eşsiz bitki doğru bakım teknikleriyle buluştuğunda yıllarca bahçenizin veya balkonunuzun baş köşesinde kalmaya devam eder.
Ortanca Çiçeği Nedir?
Bilimsel adıyla Hydrangea olarak bilinen ortanca çiçeği anavatanı Japonya olan çalı formunda bir süs bitkisidir. Yunanca kökenli olan ismi su kabı anlamına gelir ve bu da bitkinin suya olan yoğun ihtiyacını işaret eder. Kış aylarında yapraklarını döken bu bitki genellikle 1 ila 3 metre arasında boylanabilir.
Bitkinin en belirgin özelliği yaz başından sonbahara kadar üzerinde kalan büyük ve top şeklindeki çiçek salkımlarıdır. Geniş ve dişli yapraklara sahip olan ortanca çiçeği direkt güneş ışığından ziyade yarı gölge veya gölge alanlarda yaşamayı tercih eder. Toprağın pH derecesine göre renk değiştirme yeteneğine sahip olması onu diğer süs bitkilerinden ayıran en önemli niteliğidir.
Ortanca Çiçeği Anlamı
Bu bitki sadece görsel güzelliğiyle değil taşıdığı derin sembolizmle de dikkat çeker. Genel olarak bakıldığında bolluk, bereket ve şükran duygularını temsil eder. Japon kültüründe ise bu çiçeğin birisine verilmesi genellikle içten bir özür dileme veya derin bir minnet duyma manasına gelir.
Çiçeğin rengi de verdiği mesajı doğrudan etkiler. Pembe ortancalar romantizmi ve evliliği simgelerken mavi olanlar pişmanlığı veya birinden af dilemeyi ifade eder. Beyaz renk ise zarafeti ve saflığı temsil eder. Eğer ortanca çiçeği hediye etmek ne anlama gelir diye merak ediyorsanız seçeceğiniz rengin karşınızdaki kişiye vereceği mesajı değiştirebileceğini unutmamalısınız.
Ortanca Çiçeği Bakımı Nasıl Yapılır?
Ortanca suyu en çok seven bitkilerden biridir ve susuz kaldığında yapraklarını hemen aşağıya salarak tepki verir. Toprağının her zaman nemli kalmasına özen göstermeniz gerekir ancak köklerin çürümemesi için aşırı sulamadan kaçınmalısınız. Özellikle sıcak yaz günlerinde sabah erken veya akşam saatlerinde düzenli sulama yaparak bitkinin canlı kalmasını sağlayabilirsiniz.
Konumlandırma bu bitki için hayati önem taşır çünkü ortancalar kavurucu öğle güneşinden hiç hoşlanmaz. Sabah güneşini alan ama günün geri kalanında yarı gölgede kalan yerler gelişimi için en ideal noktalardır. Eğer bahçeniz yoksa ve saksıda ortanca çiçeği bakımı yapıyorsanız saksıyı doğrudan güneş almayan havadar bir köşeye yerleştirmelisiniz. Kış aylarında bitki dinlenmeye çekildiği için sulama miktarını azaltabilirsiniz.
Ortanca Çiçeği Renk Değişimi
Ortancaları diğer bitkilerden ayıran en büyüleyici özellik toprak asidine göre renk değiştirebilmesidir. Eğer toprağınız asidik bir yapıya sahipse çiçekleriniz mavi veya mor tonlarında açar. Tam tersine kireçli ve bazik bir toprakta ise çiçekler pembe veya kırmızı renge bürünür.
Bahçenizdeki bitkinin renginden memnun değilseniz ve ortanca çiçeği rengi nasıl değişir diye düşünüyorsanız çözüm toprağın pH dengesiyle oynamaktır. Mavi çiçekler elde etmek için toprağa kükürt veya özel satılan renklendiricilerden ekleyebilirsiniz. Pembe renk istiyorsanız toprağa biraz sönmüş kireç karıştırarak asit oranını düşürmeniz yeterli olacaktır ancak beyaz türdeki ortancaların genetik yapısı gereği renk değiştirmediğini bilmeniz gerekir.
Ortanca Nasıl Çoğaltılır?
Bu güzel bitkiyi çoğaltmak ve bahçenizin farklı köşelerine taşımak için en güvenilir yöntem çelik alma yöntemidir. Genellikle yaz aylarının ortası veya sonbahar başlangıcı bu işlem için en uygun zamandır. Çiçek açmamış sağlıklı bir dalı yaklaşık 15 santimetre uzunluğunda keserek ortanca çiçeği çelikle üretim işleminin ilk adımını atabilirsiniz.
Kestiğiniz dalın alt yapraklarını tamamen temizleyip sadece tepede iki yaprak kalacak şekilde hazırlamanız gerekir. Hazırladığınız bu dalı nemli ve geçirgen bir toprağa dikip üzerini şeffaf bir poşetle kapatarak sera etkisi yaratabilirsiniz. Toprağı sürekli nemli tuttuğunuzda köklenme süreci birkaç hafta içinde başlar ve yeni bitkiniz gelişmeye hazır hale gelir.
Ortanca Çiçeği Nasıl Budanır?
Budama işlemi bitkinin formunu korumak ve bir sonraki sezon daha gür çiçek açmasını sağlamak için gereklidir. Ancak yanlış zamanda yapılan kesimler bitkinin o yıl çiçek vermemesine neden olabilir. Bu yüzden bahçıvanların en sık sorduğu ortanca çiçeği ne zaman budanır sorusunun cevabı genellikle kış sonu veya ilkbahar başıdır.
Bitki henüz uyanmadan ve yeni filizler vermeden önce kuruyan cılız dalları temizleyebilirsiniz. Sağlıklı dalları ise üzerindeki gözlerin hemen üzerinden keserek bitkiyi gençleştirebilirsiniz. Budama makasının temiz ve keskin olması bitkinin kesim yerlerinden mikrop kapmaması için dikkat etmeniz gereken bir diğer önemli detaydır.
Ortanca Çiçeği Yaprakları Neden Sararır?
Ortanca yetiştirenlerin en sık karşılaştığı can sıkıcı durumlardan biri yemyeşil yaprakların bir anda sararmaya başlamasıdır. Bu durum genellikle bitkinin topraktaki demiri yeterince alamadığını gösteren kloroz hastalığına işarettir. Eğer internette ortanca çiçeği yaprak sararması neden olur diye araştırıyorsanız ilk bakmanız gereken yer toprağın pH derecesidir.
Toprak çok kireçliyse bitki demiri ememez ve yaprak damarları yeşil kalırken diğer kısımlar sararır. Bu sorunu çözmek için toprağa demir takviyesi yapabilir veya asit oranını artıran özel bitki besinleri kullanabilirsiniz. Ayrıca aşırı sulama yapmak da köklerin boğulmasına ve yaprakların sararıp dökülmesine neden olabilir bu yüzden sulama dengesini iyi ayarlamak gerekir.
Ortanca Çiçeği Nasıl Kurutulur?
Ortancaların güzelliğini sadece yazın değil kış aylarında da evinizin dekorasyonunda kullanmak mümkündür. Çiçekler renklerini kaybetmeden ve dökülmeden kurutmak için en doğru zamanı beklemeniz gerekir. Çiçeklerin üzerindeki nemin tamamen çekildiği sonbahar ayları ortanca çiçeği kurutma teknikleri uygulamak için en ideal dönemdir.
En yaygın yöntem çiçekleri uzun saplı olarak kestikten sonra bir vazonun dibine sadece iki parmak su koyup kendi haline bırakmaktır. Su yavaşça buharlaşırken çiçekler de formunu bozmadan yavaş yavaş kurur. Bir diğer yöntem ise çiçekleri ters bir şekilde karanlık ve havadar bir odaya asmaktır. Böylece renkleri güneşten solmadan canlı bir şekilde kuruyarak kış boyu vazolarınızı süsleyebilir.
Ortanca Çiçeği Nasıl Gübrelenir?
Ortancaların o bildiğimiz kocaman ve gösterişli toplar halinde çiçek açabilmesi için topraktaki besinlere fazlasıyla ihtiyacı vardır. Bitkinin uyanmaya başladığı ilkbahar ayları ortanca çiçeği gübresi vermek için en doğru zamandır. Genellikle fosfor ve potasyum ağırlıklı gübreler tercih etmek bitkinin köklerini güçlendirirken çiçek sayısını da artırır.
Doğal yöntemleri sevenler için haşlanmış yumurta suyu veya muz kabuğu bekletilmiş sular da harika birer organik besin kaynağıdır. Ancak gübreleme yaparken aşırıya kaçmamak gerekir çünkü fazla gübre bitkinin yapraklarını devasa boyuta getirirken çiçek açmasını engelleyebilir. Yaz ortasına kadar ayda bir kez besin takviyesi yapmak bitkinin tüm sezonu canlı geçirmesi için yeterlidir.
Ortanca Kediler ve Köpekler İçin Zehirli mi?
Evde veya bahçede evcil hayvan besleyenlerin bu konuda dikkatli olması gerekir çünkü ortanca çiçeği ne yazık ki toksik maddeler içerir. Bitkinin yapraklarında ve çiçeklerinde bulunan bazı bileşenler kedi veya köpekler tarafından yenildiğinde zehirlenmeye yol açabilir. Eğer internette ortanca çiçeği zehirli mi diye endişe ediyorsanız cevabımız evet olacaktır.
Meraklı bir kediniz veya her şeyi kemiren bir köpeğiniz varsa bitkiyi onların ulaşamayacağı yüksek bir yere koymak veya bahçenin korunaklı bir köşesine dikmek en güvenli çözümdür. Tüketilmesi durumunda hayvanlarda kusma ve halsizlik gibi belirtiler görülebilir bu yüzden böyle bir şüpheniz olduğunda zaman kaybetmeden veterinere danışmanız hayati önem taşır.
